Mudbound: Δάκρυα στο Μισισιπή

 «Mudbound: Δάκρυα στο Μισισιπή»        (Mudbound)

• Είδος: Κοινωνικό δράμα εποχής
• Σκηνοθεσία: Ντι Ρις
• Με τους: Κάρεϊ Μάλιγκαν, Τζέισον Κλαρκ, Γκάρρετ Χέντλουντ, Τζέισον Μίτσελ, Μέρι Τζ. Μπλάιτζ
• Διάρκεια: 134΄
• Διανομή: Feelgood Entertainment

Τα γνωστά και μη εξαιρετέα. Δηλαδή, πωρωμένος, αμερικανικός νότος (προ και μεταπολεμικής χρονικής περιόδου) με τις φυλετικές διαμάχες, τις αγεφύρωτες σχέσεις των μαύρων και των λεύκων με βάση την καλλιεργήσιμη, λασπωμένη γη και τα απατηλά όνειρα για ειρήνη, ευημερία και συνύπαρξη όλων των ανθρωποχρωμάτων, ως γνωστόν, δεν είναι κάτι το καινοτόμο για την 7η Τέχνη. Ταινία που το σενάριο της είναι βασισμένο στο μυθιστόρημα της λευκούλας, Τεξανής συγγραφέως Χίλαρι Τζόρνταν. Ποια είναι, όμως, η διαφορά του  «Mudbound» (πιστή μετάφραση είναι «Οι Δεσμοί της Λάσπης») από τις υπόλοιπες ταινίες του είδους; Είναι, ότι η σκηνοθέτις Ντι Ρις, πρώτον είναι γυναίκα, όπως και η συγγραφέας και δεύτερον, είναι Αφροαμερικάνα, που δεν είναι η συγγραφέας. Οπότε η κινηματογραφική οπτική της στην δεύτερη μεγάλους μήκους ταινία της Ρις, καθότι ασχολείται με ένα τόσο χιλιοειπωμένο λογοτεχνικό, μουσικό, θεατρικό, κινηματογραφικό θέμα, αξίζει την προσοχή μας. Κι όπου, βεβαίως, υπάρχει φυλετικό, αναπηρία και ομοφυλοφιλικό, η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, σπεύδει να επιδείξει ζήλο και ευαισθησία, όπως τώρα, προτείνοντας την ταινία για Όσκαρ σε τέσσερις κατηγορίες (Β΄ Γυναικείου Ρόλου για την Μέρι Τζ. Μπλάιτζ,  Καλύτερης Φωτογραφίας, Διασκευασμένου Σεναρίου και Μουσικής). Να επισημάνουμε, όμως, ότι το τραγούδι που ακούγεται στην ταινία με τον τίτλο: «Mighty River», ερμηνευμένο από την βαθιά soul φωνή της Μέρι Τζ. Μπλάιτζ (γραμμένο από την ίδια) και είχε προταθεί για Χρυσή Σφαίρα, είναι καταπληκτικό. Όπως όλο το score της ταινίας με έντονα τα blues και gospel στοιχεία, είναι δυνατό.

Δυο οικογένειες, οι λευκοί κτηματίες Μακάλαν και οι μαύροι εργάτες της γης Τζάκσον συνυπάρχουν με όλες τις αντίξοες κοινωνικές συνθήκες που διακρίνουν τον αμερικανικό νότο. Οι Μακάλαν, δηλαδή, ο μορφωμένος, υπεύθυνος, μηχανολόγος Χένρι (Τζέισον Κλαρκ, καλός) και η καλοσυνάτη γυναίκα του, με γαλλικά και πιάνο, Λάουρα (Κάρεϊ Μάλιγκαν, καλή) μετακομίζουν από το κοσμοπολίτικο περιβάλλον του Μέμφις κυνηγώντας το όνειρο του συζύγου για ένα καλύτερο αύριο στην ύπαιθρο του Νότου. Αγοράζουν μια καλλιεργήσιμη έκταση με σκοπό να την εκμεταλλευτούν οικονομικά και να φτιάξουν την ζωή τους, που εκτός των δυο μικρών θυγατέρων τους, το ζευγάρι φορτώνεται και τον κακότροπο, γεροξούρα πατέρα του Χένρι, τον φυλετιστή και άξεστο Πάπι Μακάλαν  (Τζόναθαν Μπανκς, καλός). Από τα σαλόνια στα κατώγια, καθώς το σπίτι που διαμένουν καταμεσής των χωραφιών είναι ένας εφιάλτης. Ο αδελφός του Χένρι και γαμπρός της Λάουρα, ο ρομαντικός, ευαίσθητος, γοητευτικός μποέμ, Τζέμι Μακάλαν (Γκάρρετ Χέντλουντ, πολύ καλός) με την ένταξη της Αμερικής στον πόλεμο κατατάσσεται στην αεροπορία και βρίσκεται ως πιλότος βομβαρδιστικού στην καρδιά του Β΄ΠΠ και μάλιστα στις μάχες του Ειρηνικού με την Ιαπωνία. Παίζει και φλερτ ανάμεσα στον Τζέιμς και την λεπτεπίλεπτη Λαόυρα. Η μαύρη οικογένεια των Τζάκσον, δηλαδή, ο πάτερ φαμίλιας Χαπ (Ρομπ Μόργκαν, καλός), από προγόνους καραμπινάτους σκλάβους, εκτός της αγάπης, της φιλοτιμίας ως εργάτης - επιστάτης στην γη των Μακάλαν είναι και ο πάστορας στην μικρή εργατική, κοινωνία των μαύρων. Μαζί με την γυναίκα του Φλόρενς (Μέρι Τζ. Μπλάιτζ, καλή), η οποία είναι εμπειρική μαία και όλη την φτωχή και αγαπημένη, πολύτεκνη φαμίλια στήνουν σχέδια, κάνουν όνειρα για το πως θα αποκτήσουν, κάποια στιγμή, την δική τους γη, έπειτα από την κυβερνητική απόφαση περί μοιρασιάς τιμαρίων σε μαύρους γεωργούς. Προλαβαίνει όμως ο πόλεμος και τα σχέδια, τα όνειρα πάνε πίσω. Ο μεγάλος γιός της οικογένειας Τζάκσον, ο τολμηρός Ρόνσελ (Τζέισον Μίτσελ, καταπληκτικός), φεύγει για το μέτωπο και μάλιστα στα τεθωρακισμένα. Ως διοικητής άρματος, οι συμπολεμιστές του (παντός χρώματος) τον εκτιμούν, τον σέβονται και στο επιχειρησιακό θέατρο της δυτικής Ευρώπης, παρασημοφορείται για την ανδρεία του. Όσο διαρκεί ο πόλεμος σχετίζεται ερωτικά με μια λευκή, ξανθιά Γερμανίδα και όπως λέει ο ίδιος: «οι Ευρωπαίοι δεν έχουν φυλετικά σύνδρομα. Η ζωή για έναν μαύρο στην Ευρώπη είναι ίδια όπως για έναν λευκό». Ο πόλεμος τελειώνει και οι στρατιώτες επιστρέφουν στην πατρίδα, μαζί τους οι: Τζέιμς Μακάλαν και ο Ρόνσελ Τζάκσον. Οι δυο άνδρες που έζησαν την κόλαση του πολέμου δημιουργούν μια φιλία, η οποία δημιουργεί προβλήματα στην κοινωνία των λευκών και στους φυλετιστές νότιους. Οι δύο οικογένειες έρχονται σε σύγκρουση και ο θυμός, η οργή, η αδικία αποκαλύπτονται βίαια και απάνθρωπα στην υγρή γη των ονείρων. Μια δραματική εξέλιξη θα αναδείξει όλο το πρωτόγονο και απολίτιστο στοιχείο μεγάλης μερίδας του αμερικανικού λαού, που μέχρι σήμερα είναι ζωντανό και έντονο.

Το βιβλίο της  Χίλαρι Τζόρνταν δεν το έχω διαβάσει, αλλά κρίνοντας την κινηματογραφική μεταφορά του στο σενάριο της ομότιτλης ταινίας που επιμελήθηκε ο τηλεοπτικός σεναριογράφος και παραγωγός Βέρτζιλ Γουίλιμας («Εντατική», «24», «Criminal Minds») μαζί με την σκηνοθέτιδα Ντι Ρις, επισημαίνω μια καλή αφηγηματική ροή από τους ίδιους τους ήρωες, κάθε φορά που ξεδιπλώνονται οι ιστορίες τους. Έξυπνο, ευχάριστο και ξεκούραστο, καθώς υπάρχει αρκετό voice over στην ταινία. Ευαίσθητη η σκηνοθετική προσέγγιση της Ρις, έντονα και τα σημεία της διαμαρτυρίας ως προς την διαχείριση του άλυτου κοινωνικού ζητήματος των φυλετικών διακρίσεων. Η φωτογραφία της Ρέιτσελ Μόρισον, πραγματικά είναι αξιοπρόσεκτη, αιχμαλωτίζοντας τόσο το συναίσθημα των ηρώων, όσο και την άλλοτε λασπωμένη, άλλοτε ηλιόλουστη γη του αμερικανικού νότου. Βέβαια, η συγγραφέας έχει ράψει στα κεφάλαια της όλα τα λογοτεχνικά μοτίβα των συγγραφέων του κατατρεγμού της πατρίδας της, από τον Στάινμπεκ έως τον Σάλιντζερ, από την Ζόρα Νεάλες Χόρστον έως την Τόνι Μόρισον και την Άλις Γουόκερ. Μια στρωτή ιστορία με έντονο, δραματικό φινάλε, που δεν διαφέρει από άλλες του είδους. Τομές δεν υπάρχουν, παρά μόνο, ότι η Ευρώπη δεν έχει φυλετικά κόμπλεξ με τους μαύρους, όπως η Αμερική… Εκτός, εάν είναι μουσουλμάνοι. Η  Μέρι Τζ. Μπλάιτζ, που διεκδικεί το Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου είναι στιβαρή και θαυμαστή, αλλά έχει να αντιμετωπίσει μια σκληρή αντίπαλο σε αυτή την κατηγορία, που ακούει στο όνομα Άλισον Τζάνεϊ και υποδύεται την αποκρουστική μητέρα της πρωταθλήτριας του πατινάζ Τόνια Χάρτινγκ στο biopic «Εγώ, η Τόνια».

https://youtu.be/Sa0Yz8Lb_Ao